Dagelijks archief: juni 2, 2015

Overheden in het strafrecht: over de houdbaarheid van immuniteit

Port_of_Amsterdam_ship_7In april 2015 heeft de gemeente Amsterdam een strafbeschikking opgelegd gekregen naar aanleiding van een tragisch ongeval dat twee jaar eerder plaatsvond. Een vrouw is om het leven gekomen nadat zij met haar snorfiets tegen een slecht verlicht paaltje is gereden. Het Openbaar Ministerie vaardigt de strafbeschikking uit omdat er voldoende bewijs is dat de gemeente vervolgd zou kunnen worden voor dood door schuld en zwaar lichamelijk letsel door schuld. De inzet van het strafrecht voor het aansprakelijk stellen van overheden is bepaald geen vanzelfsprekendheid. De reden: op grond van rechtspraak is in bepaalde gevallen voor publiekrechtelijke rechtspersonen een strafrechtelijke immuniteit aanvaard. Dit stelsel van immuniteiten veronderstelt echter een vergaand vertrouwen in de integriteit van de overheid, een vertrouwen dat steeds verder af lijkt te kalven naar aanleiding van incidenten als de Schipholbrand en de vuurwerkramp in Enschede. De strafbaarheid van overheden staat al enige tijd ter discussie, zowel in de literatuur als in het parlement. Dit heeft geresulteerd in een wetsvoorstel tot opheffen van de strafrechtelijke immuniteit van publiekrechtelijke rechtspersonen dat momenteel in behandeling is bij de Eerste Kamer. Ook de rechtspraak op Europeesrechtelijk niveau lijkt te pleiten voor strafrechtelijke vervolging van overheden. Heeft ons stelsel van strafrechtelijke immuniteiten zijn beste tijd gehad? Ter beantwoording van deze vraag zet ik in vogelvlucht de meest in het oog springende ontwikkelingen op een rij. Lees verder