Categorie archief: De Dynamiek van Publieke en Private Taken en Verantwoordelijkheden

Judicial activism in 20th Annual Conference on European Tort Law

Each year, in the week after Easter, the most significant developments of the past year in the field of tort law in Europe are discussed at the Annual Conference on European Tort Law, organized by the European Centre of Tort and Insurance Law (ECTIL) and the Institute for European Tort Law (ETL). Experts from across Europe present the highlights of their contributions to the Yearbooks European Tort Law, which are published yearly. UCALL members Emanuel van Dongen and Anne Keirse represent the Netherlands. At the 20th Annual Conference on European Tort Law that took place online on 8-9 April 2021, Emanuel van Dongen spoke about an important case of 2020 from our country: the question of responsibility of the Dutch State to repatriate women and children who left to the Islamic State in Syria. This blog shortly summarizes this contribution.

Lees verder

De afdoening van seksueel misbruik: rust en ruimte gevraagd

Onlangs verscheen het door Ucall onderzoekers geschreven rapport Verruiming van de aangifteplicht voor ernstige seksuele misdrijven? Onderzocht is of een verruiming van de bestaande aangifteplicht van artikel 160 Sv zou bij kunnen dragen aan een verbetering van de ontsluiting van informatie over seksueel misbruik aan de strafrechtelijke autoriteiten. De bepaling ziet enkel op de verkrachting (artikel 242 Sr), voor andere ernstige seksuele misdrijven geldt dat een ieder daarvan aangifte mag doen, maar daartoe niet is verplicht (artikel 161 Sv). De directe aanleiding voor het onderzoek was de motie Groothuizen c.s. Deze motie maakte deel uit van een aantal moties en Kamervragen die vorige jaar zomer werden ingebracht bij het parlementaire debat over de aanpak van kindermishandeling. Tegelijkertijd speelde destijds de onthulling van seksueel misbruik binnen de gemeenschap van de Jehova’s getuigen, en de weigering van het bestuur om medewerking te verlenen aan een strafrechtelijk onderzoek. Dat was de aanleiding om in het onderzoek ook aandacht te besteden aan de vraag of de strafbaarheid van het nalaten aangifte te doen door bestuurders seksueel misbruik binnen de eigen organisatie verruimd zou dienen te worden. Die strafbaarheid is nu beperkt, want geldt op grond van artikel 136 Sr enkel voor het nalaten aangifte te doen van een voorgenomen verkrachting.  Lees verder

(Zelf)Regulering van en in het privaatrecht: op zoek naar een ‘ReL’?

Er is op dit moment alle aanleiding – geen zorg, ik licht dat hieronder toe – om de vraag naar de verantwoordelijkheid van de privaatrechtelijke wetgever, mede in relatie tot de civiele rechter, opnieuw aan de orde te stellen. Dat betekent in het huidige tijdsgewricht wel dat daarbij tevens een derde groep van (neutraal geformuleerd) ‘regelmakers’ in de beschouwing moet worden meegenomen. Het gaat dan om de private actoren (als in: de markt, de branches) die bij het uitvaardigen van ‘regelgeving’ betrokken zijn; kortom, zelfregulering of alternatieve regelgeving. Dat fenomeen roept namelijk de vraag op: wanneer moet de wetgever optreden en wanneer laat deze private actoren aan het roer?  Lees verder

Een uniforme nadeelcompensatieregeling in de Awb: het blijft een aantrekkelijke gedachte!

In 1993 kwalificeerde Peter van Buuren het idee van een wettelijke regeling van nadeelcompensatie in de Awb als een “aantrekkelijke gedachte”. Naar zijn mening was het leerstuk van schadevergoeding bij rechtmatige overheidsdaad op dat moment al voldoende ontwikkeld om een voorstel te doen voor een wettelijke regeling van nadeelcompensatie in de Awb ( P.J.J van Buuren, ‘Nadeelcompensatie in de Algemene wet bestuursrecht’, in: J.L. Boxum (red.), Aantrekkelijke gedachten: beschouwen over de Algemene wet bestuursrecht (Scheltemabundel), Deventer: Kluwer 1993, p. 91-108). Inmiddels voorziet de Wet nadeelcompensatie in een regeling voor nadeelcompensatie in titel 4.5 van de Awb. Deze wet is echter nog niet in werking getreden, hoewel het alweer vijf jaar geleden is dat de wet in het Staatsblad werd gepubliceerd (Stb. 2013/50).  Een lustrum dus, maar het is de vraag of er iets te vieren valt. Lees verder

Staatsaansprakelijkheid wegens onrechtmatige rechtspraak: van een geharmoniseerde invulling voorzien?

Staatsaansprakelijkheid wegens onrechtmatige rechtspraak is geen rustig bezit meer. Afgelopen jaren hebben er diverse ontwikkelingen plaatsgevonden die de vraag rechtvaardigen of er voor Nederland goede redenen zijn om tot een geharmoniseerde maatstaf voor staatsaansprakelijkheid wegens onrechtmatige rechtspraak te komen en, zo ja, welke dat dan moet zijn. In deze blog worden enkele van deze ontwikkelingen besproken en wordt een opmaat gegeven tot beantwoording van deze vraag. Daarbij concentreren wij ons op de onrechtmatige rechtspraak door de hoogste nationale rechter. We zullen concluderen dat Nederland dient te kiezen voor een geharmoniseerde maatstaf voor alle schendingen van het recht door de hoogste nationale rechter, maar geven daarbij wel een kanttekening van institutionele aard. 

Lees verder

Veiligheid en aansprakelijkheid van secundaire daders: een groeisector?

Bloemenzee_voor_winkelcentrum_de_RidderhofIn diverse semipublieke sectoren wordt door private instellingen (ziekenhuizen, woningcorporaties, scholen, etc.) aan de lopende band uitvoering gegeven aan wat in essentie publieke taken zijn. Dit is mede terug te voeren op de heersende privatiseringstendens. Als gevolg van deze tendens zijn er ook nieuwe ontwikkelingen en vragen te verwachten voor het aansprakelijkheidsrecht. Eén van de vragen betreft de kwestie van wat in de Verenigde Staten onder de noemer inadequate security wordt geschaard. In Nederlandse termen: aansprakelijkheid voor het op ontoereikende wijze waarborgen tegen inbreuken op de (fysieke) veiligheid door derden. Lees verder

Aansprakelijkheid na de schietpartij in Alphen aan den Rijn: hoe onbegrijpelijk kan rechtspraak – en het relativiteitsvereiste – zijn?

media_xl_571812Op 4 februari jl. deed de Rechtbank Den Haag uitspraak (ECLI:NL:RBGHA:2015:1061) in de zaak van 51 eisers (slachtoffers en nabestaanden) tegen de Politieregio Holland Midden over de schietpartij in het Alphense winkelcentrum De Ridderhof op 9 april 2011. Daarbij werden 6 personen gedood en 16 personen verwond door dader Tristan van der V., waarna hij zichzelf om het leven bracht. Inzet van de procedure was de mogelijke aansprakelijkheid van de Politieregio, althans de korpschef, in verband met vermeende fouten bij de verlening van de wapenvergunning aan Van der V. Gegeven diens antecedenten had die vergunning, zo stellen de eisers, niet verleend mogen worden. De Rechtbank oordeelt dat de politie in strijd met de wet handelde, maar toch niet aansprakelijk is. Die uitkomst roept vragen op. Lees verder

‘Publiek’ wordt ‘Privaat’ … zeven vragen over verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid bij privatisering van publieke taken

Bundel publiek-privaatEind december 2014 werd de eerste uitgave in de Ucall boekenreeks (Boom Juridische uitgevers, Den Haag) gepubliceerd. Die uitgave, getiteld Verantwoordelijkheid, aansprakelijkheid en privatisering van publieke taken, is het resultaat van de inspanningen van een aantal leden van de Ucall onderzoeksgroep rondom het thema “Van Publiek naar Privaat” en van een vijftal externe experts die hun licht hebben laten schijnen op de door de Ucall onderzoekers in hun artikelen gepresenteerde gedachten hierover. Aanleiding voor dit onderzoek en deze bundel zijn de ingrijpende maatschappelijke ontwikkelingen van onze tijd, zoals liberalisering, secularisering, Europeanisering, globalisering en zeker ook privatisering, welke ertoe bijdragen dat private partijen steeds vaker taken op zich nemen die voorheen beschouwd werden als publieke taken. Die overheveling van taken van publiek naar privaat roept vragen op naar de (juridische) verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van de betrokken partijen.

Door Jessy Emaus, Ivo Giesen & Liesbeth Enneking
Lees verder

De meerwaarde van strafrechtelijke vervolging van gemeenten: enkele opmerkingen naar aanleiding van het dug-out ongeval in Twijzel

Dug-out TwijzelHet Openbaar Ministerie (OM) heeft onlangs bekendgemaakt dat het de gemeente Achtkarspelen niet gaat vervolgen voor een ongeval met een dug-out. In mei 2014 stortte in Twijzel, onderdeel van gemeente Achtkarspelen, een dug-out van een voetbalvereniging in nadat meerdere kinderen daarop waren gaan zitten tijdens een korfbaltoernooi. Vijf kinderen raakten daarbij gewond en een tienjarig meisje overleed als gevolg van haar verwondingen. De dug-out was reeds in oktober 2013 beschadigd geraakt bij een storm, waarbij een tak op de dug-out terecht was gekomen. De voetbalclub en de gemeente waren op de hoogte van de eerdere beschadiging, maar hadden deze nog niet verholpen. Ook hadden zij geen noodmaatregelen getroffen om verdere schade te voorkomen. Lees verder